Kiedy konieczna okazuje się wymiana noży do paszowozu?

Paszowóz to element wyposażenie niezbędny dla każdego gospodarstwa zajmującego się hodowlą bydła czy trzody chlewnej. Z jego pomocą możliwe jest, zgodnie z nazwą, bardzo łatwe i szybkie przygotowanie oraz skarmianie paszy. Aby paszowóz pracował z pełną wydajnością, a przetwarzana w nim pasza była najwyższej jakości, należy dbać o stan jego noży. Niekiedy konieczna jest ich wymiana. Kiedy przychodzi ten moment?

Jaką funkcję pełnią noże?

Noże to jeden z najważniejszych elementów konstrukcji każdego paszowozu. To właśnie one odpowiedzialne są za rozdrabniane paszy – na przykład sianokiszonki – przed podaniem ich zwierzętom. A dlaczego jest to tak istotne? Ponieważ od stopnia rozdrobnienia pokarmu w dużej mierze zależy przyswajalność substancji odżywczych w nim zawartych, a tym samym efektywność karmienia. Odpowiednio rozdrobniona pasza jest łatwiejsza do strawienia, a tym samym dostarcza więcej energii oraz naturalnego budulca, niezbędnego do prawidłowego rozwoju zwierząt oraz utrzymania ich w dobrej kondycji fizycznej. Jednocześnie dobre przyswajania karmu pozwala ograniczyć ilość podawanej paszy, a tym samym zmniejszyć koszty hodowli. Jak zatem widać, teoretycznie prosty element konstrukcji paszowozu może mieć w praktyce kluczowe znaczenie do wydajności hodowli.

Kiedy należy zmienić noże do paszowozu?

Noże do paszowozu, podobnie jak zwykłe ostrza kuchenne można ostrzyć, przywracając im pełnię sprawności. Jednak ponieważ w trakcie ostrzenia krawędzi noży ulegają stopniowemu zużyciu, procedury tej nie da się powtarzać w nieskończoność. Prędzej czy później konieczna będzie wymiana. Może do tego dojść w sytuacji, kiedy noże ulegną uszkodzeniu, które uniemożliwi ich regenerację – na przykład pękną albo całkowicie zmienią swoją geometrię. Do takich sytuacji dochodzi jednak rzadko i zazwyczaj narażone są na nie noże niskiej jakości. Teoretycznie pęknięty nóż można naprawić, jednak szanse na przywrócenie go do pełnej sprawności są właściwie zerowe, natomiast ryzyko ponownego uszkodzenia – bardzo wysokie.

Znacznie częściej noże wymieniane są w momencie ich zużycia, które obniża wydajność pracy paszowozu. Żywotność noża uzależniona jest w głównej mierze od intensywności jego eksploatacji i zazwyczaj wynosi od roku do dwóch lat. Po upłynięciu tego czasu stan noży pogarsza się na tyle, że ich wymiana jest bardziej opłacalna, niż regeneracja.

Dlaczego warto wymieniać noże?

Jak wspomnieliśmy noże to jeden z najważniejszych elementów konstrukcji paszowozu, w dużej mierze decydujący o jego wydajności i efektywności pracy. Regularna wymiana noże, a także dbanie o ich stan skutkuje:

• poprawą jakości skarmianej paszy – wadliwość noży powoduje, że pasza nie jest przerabiana równomiernie, co może sprawić, że niektóre zwierzęta będą pobierać więcej karmy, niż pozostałe. Noże w dobrym stanie rozdrabniają paszę do jednolitej masy, która będzie równomiernie pobierana przez wszystkie karmione zwierzęta. Tym samym sprawność noży przekłada się na optymalny, zrównoważony rozwój wszystkich zwierząt, bez jednostek nadmiernie karmionych i niedożywionych;
• zmniejszonym zużyciem paliwa i skróconym czasem mieszania – tępe, zużyte noże tną paszę z mniejszą skutecznością. Oznacza to większe zużycie paliwa do napędzenia paszowozu, a także wydłuża całą procedurę, uniemożliwiając wykorzystanie ciągnika do innych prac. Nowe, ostre noże pracują szybciej, sprawniej i krócej,
• zmniejszonym zużyciem innych elementów konstrukcji – niesprawność noży wywołuje nadmierne pozostałych elementów paszowozu, prowadząc do ich przyspieszone zużycia, a ostatecznie do usterek i konieczności naprawy. Dbałość o noże to prosty sposób, by wydłużyć żywotność całej maszyny;
• mniejszym ryzykiem dla zwierząt – usterka wyeksploatowanego noża może w ekstremalnych sytuacjach prowadzić do zanieczyszczenia paszy ciałami obcymi, które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia karmionych zwierząt. Regularnie wymienianie noży pozwala zapobiegać takim scenariuszom.

Jak widać, sprawność noży do paszowozu to kwestia niezwykle istotna na wiele sposobów – nie tylko wpływa na jakość paszy, ale pośrednio również na koszty prowadzenia działalności hodowlanej. Dlatego warto regularnie – co najmniej raz w miesiącu – sprawdzać ich stan, by na podstawie stopnia zużycia trafnie ocenić, kiedy należy je wymienić na nowe.